16 december 2014: Staat van Geluk

Voorstelling, ontmoetingen en een expositie over de mens en zijn werkdrift.

Waarom werken we? Waarom zijn wij zo statusgevoelig? Maakt werk gelukkig? Kunnen we ook zonder? Of is het mensonterend? En hoe kijken werklozen naar onze arbeidssamenleving?

Hanna van Mourik Broekman onderzoekt de functie van arbeid in onze samenleving. Na meerdere ontmoetingen met publiek en een bouwproject met werklozen in Breda is er nu de voorstelling, geschreven door Jibbe Willems. Drie mannen komen samen om elkaar te helpen met hun correspondentieangst. Een gesjeesde student, een werkloze man en een zakenman die op zoek is naar geluk. Ze proberen zich te verhouden tot een van de belangrijkste thema’s in ons leven: arbeid. De voorstelling is een spannende combinatie van theater, muzikale intermezzo’s en een dialoog met het publiek.

Bij het onderzoek en het maken van de voorstelling heeft Hanna zich laten inspireren door Het boek Ont van Anton Valens, Niet alles is te koop van Michael J. Sandel en Absurde Overvloed van Michael Foley.

Grand Theatre Groningen

  • MA 15 (try-out) DI 16 première en WO 17 DEC 20.30 U (extra).
  • DI 16 & WO 17 DEC kun je overdag tussen 9.00 en 13.00 en 17.00 en 20.00 de expositie bekijken, die Hanna heeft gemaakt met Andre Joosten over haar onderzoek. Toegang gratis.
  • DI 16 DEC 19.00 – 20.00 Samen met MIES organiseren we een gesprek over de toekomst van arbeid. Sprekers: Vincent Ariëns van Seats2meet en Society 3.0, Luchien Karsten, docent Economie en Bedrijfskunde aan de RUG en Lykle de Vries en Jan Willem Wennekes van MIES. Toegang gratis.
  • MA 15 DEC voordelige double bill met Stereotypografilologica – Peter Vandemeulenbroecke/NNT Meer informatie en kaarten: www.grandtheatregroningen.nl

Experimenten voor een revolutie – verslag

Expertmeeting

Afgelopen vrijdag bogen ruim dertig “experts in het experimenteren” zich met ons over de vraag hoe je een experiment met een onvoorwaardelijk basisinkomen zou kunnen inrichten. Immers, voor- en tegenstanders baseren hun standpunt vooral op wat ze geloven dat er gaat gebeuren, dus we hebben bewijs nodig om verder te komen in het debat.

Energieke gesprekken

Wat vooral opviel tijdens de dag was de enorme energie die vrijkomt als je dertig slimme mensen, die het niet per se heel erg met elkaar eens zijn maar wel bereid zijn constructief te denken, loslaat op dit onderwerp. Het was in ieder geval genoeg energie om de temperatuur in het pand van woningbouwvereniging Nijestee, waar we te gast waren, een graad of vijf te laten stijgen. Deze energie en de relaties die gelegd en versterkt zijn, zijn alvast een belangrijke opbrengst van de dag.

Beeld expertsessie MIES tijdens Let's Gro 2014-11-21
Klik op de foto om de volledige set foto’s van Jan-Willem Wennekes te bekijken

 

Pekela

Heeft het inhoudelijk wat opgeleverd? We denken dat we een flinke stap verder zijn gekomen. We hebben vastgesteld dat een “full scale” experiment, waarbij in een hele gemeente een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen wordt ingevoerd, in principe uitvoerbaar is, maar dat er wetgeving voor nodig is en dat het vrij kostbaar is. Voor een gemeente als Pekela, dat als rekenvoorbeeld diende, kom je al snel op tientallen miljoenen euro’s. Zo’n experiment kan op termijn relevant worden, maar is geen logische eerste stap, denken we.

Bijstand

Het grootste deel van de denkkracht ging vrijdag zitten in experimenten met een basisinkomen in plaats van de bijstand. Een experiment onder bijstandsgerechtigden (in plaats van alle inwoners van een gebied) heeft twee grote voordelen. In de eerste plaats is het vele malen goedkoper – je wisselt immers de ene uitgave in voor de andere. En in de tweede plaats zijn de uitkomsten, ongeacht hoe de discussie over een basisinkomen verder verloopt, direct van waarde voor gemeenten in verband met de uitvoering van de participatiewet. Deelnemers aan een dergelijke pilot (bijstandsgerechtigden dus) zouden er in principe niet op achteruit gaan.

Private financiering

Maar ook voor zo’n experiment zal een wettelijk kader moeten worden geboden. Komt dat er niet, dan zou je aan private financiering en uitvoering kunnen denken: deelnemers aan het experiment zeggen hun bijstandsuitkering op in ruil voor een toelage van een wijkontwikkelingsmaatschappij waarin bijvoorbeeld ook zorgverzekeraars participeren. Wat ons betreft een ruw idee dat verdere uitwerking verdient.

Krachten bundelen

Hoe nu verder? Vanuit drie gemeenten, namelijk Enschede, Tilburg en Groningen, waren deelnemers aanwezig die verder willen werken aan een experiment met basisinkomen in plaats van bijstand, en die hebben afgesproken de voorbereidingen te coördineren. De Vereniging Basisinkomen heeft inmiddels een Commissie van Aanbeveling ingesteld om het pleidooi voor een experiment kracht bij te zetten. Wij zelf richten ons voorlopig op Groningen, om te beginnen in een samenwerkingsproject met het Grand Theatre en theatermaakster Hanna van Mourik Broekman die de discussie in een wat breder kader plaatst.

Dank!

Dank aan Nijestee voor de gastvrijheid, dank aan Let’s Gro voor het podium, dank aan Mattias Gijsbertsen voor de aftrap, dank aan Marcel Canoy voor het college over “De terugkeer van de Stadstaat”, dank aan ABN AMRO Dialogues House en de Gemeente Groningen voor de bijdragen in de kosten, dank aan De Smaak van het Noorden voor de catering en dank aan Hugo Brouwer en Marion Romeijn voor al het regelen en ontzorgen. En heel, heel veel dank aan alle experts die zo maar een dag beschikbaar hebben gemaakt om met ons mee te denken.